Τις τελευταίες «πινελιές» για την προετοιμασία των αποκριάτικων εκδηλώσεων βάζουν σήμερα φορείς και σύλλογοι που έχουν αναλάβει τη διοργάνωσή τους, φιλοδοξώντας να προσφέρουν διασκέδαση και λίγες στιγμές ξεγνοιασιάς στον κόσμο, που τον τελευταίο καιρό ζει κάτω από συνθήκες πίεσης που προκαλούνται από την οικονομική κρίση. Ήδη έχουν γίνει οι βασικές προεργασίες για το έθιμο, όπως μεταφορά ξύλων, στολισμός, κατασκευή στεγάστρων κ.α., ενώ από το πρωί οι προετοιμασίες έχουν ενταθεί και θα ολοκληρωθούν, ώστε να είναι όλα έτοιμα για το άναμμα των φωτιών και την εξυπηρέτηση του κόσμου.
Το έθιμο
Ο λογογράφος Θοδωρής Σαμαράς, σημειώνει: Το απόγευμα, μετά τον εσπερινό της συγγνώμης και καθώς παίρνει να ροδίζουν πάνω από τη λίμνη οι άγριοι και σταχτιοί όγκοι της Πίνδου στα ανατολικά (τους βλέπεις αντικρυστά, αν στέκεις ψηλά, στην Καραβατιά), και ενώ αρχινά η μουσική να “κυλίσει” δυο-τρεις στροφές το τραγούδι (για το “καλό”), ρίχνει το σπίρτο ο επικεφαλής, στην πισσωμένη βάση της στυλοειδούς τζαμάλας…
Και να! με τις τελευταίες αναλαμπές ενός ήλιου που δύει κι ενώ όλοι γύρω κρατούν την ανάσα τους, σε μια στιγμή γεμάτη μυστήριο, ξεπετάγονται οι πρώτες φλόγες να τυλίξουν τους έντεχνα “περιπλεγμένους” κορμούς. Τα βλέμματα όλων τις παρακολουθούν, καθώς ανεβαίνουν σταθερά -κατά πως φυσάει ο άνεμος-ν’ αρπάξουν τον κορυφαίο κορμό, που προβάλλει άθικτος ακόμη στο μέσον∙ στο κέντρο. Μα, μόλις τινάσσονται ψηλά και καταφέρουν επιτέλους να τον καλύψουν μες στη μανία τους, με μιας ανακουφίζονται όλων οι αναπνοές και στήνεται γύρω από την θεόρατη τζωραμπίναvi ο χορός. Τ’ άργανα δίνουν το σύνθημα.
Το χοροστάσι δεν θα διαλυθεί πριν ο ήλιος λάμψει ξανά στον ουρανό.Κάθε φορά που ένα νέο κούτσουρο ρίχνεται στην αδηφάγο μανία της φλόγας, σπίθες υψώνονται στον ουρανό ως το τρίτο πάτωμα γύρω των σπιτιών.Όλα λούζονται σε άπλετο φως. Η μεγάλη φωτιά ζεσταίνει την υγρή νύχτα…Γράφτηκε πως “η ιδέα και η θέα της φωτιάς στα σοκάκια και τους μαχαλάδες της παλιάς μικρής μας πόλης ζέσταινε τις καρδιές και τα κορμιά μικρών και μεγάλων, κάνοντας να αναθαρρεύουν στις εποχές και στις συνήθειές τους”. Κι αυτό είναι αλήθεια.
Η φωτιά είναι ένα ιερό στοιχειό. Κρύβει μέσα της μεγάλη δύναμη, που μεταδίδεται σ’ όποιον έρθει σε σχέση μαζί της. Σχέση ιεροτελεστική. Σ’ αυτήν ακριβώς την αρχέγονη πίστη στηρίζεται το έθιμο της φωτιάς, που πάντα στην κοινή αντίληψη του λαού θα έχει την δύναμη να αποδιώχνει το κακό. Να αποτρέπει τα “δαιμόνια”. Να επιφέρει την “κάθαρση”.
Οι τζαμάλες είναι ένα από αυτά τα λεγόμενα καθαρτήρια, ευετηρικά έθιμα, με τα οποία επιχειρεί ο λαός να ανοίξει την νέα χρονική περίοδο, αυτήν που στην προκειμένη περίπτωση θα πάρει την σκυτάλη από τον Χειμώνα. Να την “ανοίξει” όμως, με τις καλύτερες, όσο το δυνατό, προϋποθέσεις, αυτές που θα του εξασφαλίσουν την ευτυχία, την υγεία, την μακροημέρευση. Άλλωστε, το μέγεθος της φωτιάς και ο τόπος (ανάμεσα στα σπίτια, στις γειτονιές, στα σταυροδρόμια της πόλης κλπ.) όπου ανάβουν, τούτο αποδεικνύει: την καθαρτήρια και ευετηρική της δύναμη∙ ανάβουν για το καλό…
Ανάβουν και φωτίζουν στο πρόσωπο τους νυχτερινούς συμποσιαστές, που συγκεντρωμένοι γύρω απ’ αυτές, τραγουδούν και χορεύουν τους κυκλικούς χορούς. Μέσα στο ξέσπασμα της χαράς και του κεφιού λύεται και το άγχος της καθημερινότητας της σύγχρονης ζωής, της οποίας ο μονότονος ρυθμός φθείρει τον άνθρωπο.Κι είναι το άναμμα μιας φωτιάς, που δίνει συγχρόνως και το σύνθημα για δράση: προκαλεί ένα σκίρτημα στην καρδιά. Όπως φουντώνουν και λαμπαδιάζουν τα πισσωμένα κούτσουρα, το ίδιο “φουντώνει” και η καρδιά του ανθρώπου και η φύση ολάκερη που ετοιμάζεται να “φέρει” την ΄Ανοιξη.
Γιάννινα: Με τις "τζαμάλες" κορυφώνονται απόψε οι αποκριάτικες εκδηλώσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου